Ngoài nhiên liệu, trên ô tô còn có các loại dung dịch góp phần duy trì hoạt động của động cơ, hộp số, hệ thống phanh... theo thời gian sử dụng, các dung dịch này cần được được bổ sung, thay thế định kỳ.

Thông thường sau một thời gian sử dụng, các loại dung dịch trên ô tô thường bị hao hụt, xuống cấp và cần được bổ sung thay thế. Tuy nhiên, không phải tài xế nào cũng nắm rõ thời gian, cách thức kiểm tra, thay thế, khiến xe vận hành thiếu ổn định và thường xuyên gặp trục trặc ở hệ thống động cơ, trợ lực lái hay cản trở tầm nhìn của người lái.

Theo lời khuyên của các chuyên gia, tùy thuộc vào điều kiện, thời gian sử dụng ô tô, tài xế nên thường xuyên kiểm tra dầu nhớt động cơ, nước làm mát, dầu phanh, dầu trợ lực lái hay kể cả nước rửa kính... để kịp thời bổ sung, thay thế góp phần giúp xe vận hành ổn định.

Dầu nhớt động cơ

Dầu nhớt máy đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của hệ thống động cơ. Dung dịch này có tác dụng bôi trơn, làm giảm ma sát và làm sạch các chi biết bên trong động cơ. Mỗi khi động cơ hoạt động, quá trình đốt cháy hỗn hợp không khí - nhiêu liệu sẽ tạo ra nhiều muội than, cặn bẩn... những thành phần phụ gia trong dầu động cơ sẽ làm sạch bề mặt các bộ phận và lưu giữ trong dầu. Chính vì vậy, sau một thời gian sử dụng, dầu nhớt động cơ thường bị biến sắc, xuống cấp làm giảm khả năng bôi trơn.

Với những xe mới sử dụng lần đầu, các chuyên gia khuyến cáo nên thay dầu nhớt sau 1.000 km đầu tiên, để loại bỏ mạt kim loại, cặn bẩn xót lại trong động cơ sau khi gia công. Sau đó, thay thế dầu động cơ định sau khi xe vận hành khoảng 5.000km. Ngoài ra, tùy vào điều kiện sử dụng, tài xế nên thường xuyên kiểm tra thông que thăm dầu để nắm tình trạng cũng như mức dầu trong động cơ.

Thông thường que thăm dầu có tay nắm màu vàng, nằm trên phần động cơ, khi mở nắp capô xe sẽ dễ dàng tìm thấy. Trên tất cả đầu que thăm dầu đều có hai nấc max và min, mức dầu phải nằm trong mức này mới đảm bảo động cơ hoạt động tốt. Theo kinh nghiệm của những người dùng ô tô, cách kiểm tra dầu máy chính xác nhất khi động cơ nguội, mức dầu không thấp hơn “min” và khi động cơ nóng dầu không được cao hơn mức “max”. Bên cạnh đó, hãy quan sát màu sắc dầu bám trên đầu que thăm dầu. Nếu dầu vẫn giữ màu vàng mật hay màu hổ phách là dấu hiệu tốt. Nếu dầu chuyển màu đen đặc hoặc màu cà phê đặc là dấu hiệu để nhận biết cần phải thay dầu nhớt động cơ.

Nước làm mát

Đúng như tên gọi “nước làm mát” đóng vai trò giải nhiệt cho động cơ trong quá trình hoạt động. Quá trình đốt cháy hỗn hợp không khí - nhiêu liệu trong xi lanh động cơ sẽ toả ra một lượng nhiệt lớn, một phần chuyển thành công, một phần còn lại tỏa ra ngoài không khí và các chi tiết tiếp xúc như xi lanh, piston, thân máy... Nước làm mát sẽ trung chuyển nhiệt lượng từ thân động cơ ra két làm mát.

Nếu lượng nước làm mát không đảm bảo sẽ gây ra hậu quả khôn lường cho động cơ ô tô. Vì vậy, tài xế nên thường xuyên theo dõi mực nước làm mát để bổ sung hoặc thay thế đảm bảo quá trình giải nhiệt cho động cơ.

Bình chứa nước làm mát thường được bố trí trong khoang động cơ, dưới nắp capô. Khi kiểm tra bằng mắt thường, phải đảm bảo mực nước làm mát trong bình nước phụ luôn nằm ở giữa vị trí “Full” và “Low”, một số xe ký hiệu "Min", "Max". Nếu mực nước làm mát dưới mức “Low” cần bổ sung thêm. Bên cạnh đó, theo khuyến cáo của nhà sản xuất, người dùng ô tô cần thay thế nước làm mát động cơ sau 40.000 km để tránh làm thay đổi thành phần hóa học trong dung dịch này. Theo các chuyên gia, nước làm mát nên được hòa trộn theo tỉ lệ 60% dung dịch làm mát với 40% nước cất. Khi kiểm tra, thay thế nước làm mát nên để động cơ nguội, sau đó mở nắp két nước làm mát để tránh bị bỏng.

Dầu phanh

Đa số các mẫu ô tô hiện nay đều sử dụng hệ thống phanh thủy lực. Trong đó, dầu phanh đóng vai trò truyền lực từ bàn đạp phanh qua bơm cao áp chứa dầu (heo dầu) đến bốn bánh xe.

Tương tự như các dung dịch khác trên ô tô, theo thời gian sử dụng dầu phanh sẽ bị hao mòn, chứa cặn bẩn trong quá trình truyền lực hay bị nhiễm nước… dẫn đến làm giảm hiệu quả, độ chính xác khi người lái đạp phanh, ảnh hưởng đến sự an toàn. Vì vậy, tài xế cần thường xuyên kiểm tra dầu phanh. Dung dịch này thường có một bình chứa riêng và chia theo các mức “Min”, “Max” để nhận biết mức dầu còn lại trong bình.

Ngoài ra, dầu phanh thường có màu trong suốt, sau một thời gian sử dụng cặn bẩn sẽ khiến dung dịch dầu chuyển sang màu vàng nhạt hay xanh rêu. Thông thường theo khuyến cáo của các hãng ô tô, nên thay mới dầu phanh sau 40.000 km hoặc từ 2 - 3 năm sử dụng xe.

Nước rửa kính

Nước rửa kính giúp làm sạch bề mặt kính lái, đảm bảo tầm quan sát cho tài xế. Trong thực tế, không ít trường hợp lái xe nhấn công tắc nhưng nước rửa kính không phun, do bình chứa dung dịch này đã cạn. Một số xe sẽ có đèn báo trên bảng đồng hồ trung tâm khi nước rửa kính không đủ mức quy định để người lái nhận biết.

Trong quá trình sử dụng, nên chú ý kiểm tra, bổ sung dung dịch nước rửa kính để đảm bảo kính lái luôn được làm sạch khi cần thiết. Nhiều người dùng ô tô thường sử dụng nước lã pha với một ít nước rửa chén để tiết kiệm. Tuy nhiên, nhà sản xuất khuyến cáo nên nên dùng nước rửa kính chuyên dụng sẽ giúp lau sạch bề mặt kính đồng thời không ảnh hưởng đến tuổi thọ của chổi gạt.

Dầu trợ lực lái

Một số dòng ô tô hiện nay sử dụng hệ thống trợ lực tay lái thủy lực, giúp tài xế đánh lái nhẹ nhàng hơn khi xe di chuyển. Hệ thống lái trợ lực tay lái bằng thuỷ lực có cấu tạo gồm các bộ phận cơ bản như bơm thủy lực, van phân phối, xi lanh và các đường ống dẫn dầu.

Trong đó, dầu trợ lực tay lái đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động của hệ thống này. Nếu mức dầu không đảm bảo, sẽ ảnh hưởng đến quá trình truyền lực, tay lái trở nên nặng hơn hoặc phát ra tiếng ồn khi đánh lái.

Tương tự như dầu phanh, dầu trợ lực tay lái cũng sẽ bị cáu bẩn, xuống cấp sau một thời gian sử dụng và cần được thay thế. Bình chứa dung dịch dầu trợ lực tay lái thường được làm bằng nhựa hoặc kim loại và bố trí trong khoang động cơ. Với bình nhựa, tài xế có thể dễ dàng nhìn thấy mức dầu và màu sắc dầu trong bình. Trong khi đó, các bình dầu trợ lực tay lái làm bằng kim loại đều có que thăm dầu tương tự dầu máy động cơ, giúp người lái kiểm tra mức dầu còn lại trong bình.

Ngoài ra, trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dầu trợ lực lái có màu nâu hoặc đen, thì dầu đã bị bẩn. Nên đưa xe đến các gara để kiểm tra xem thay thế. Ngoài ra nên đọc kỹ sách hướng dẫn sử dụng xe để nắm thời gian cần thay thế dầu trợ lực lái trên xe.